Wat is duurzame inzetbaarheid in het onderwijs?

Duurzame inzetbaarheid in het onderwijs betekent dat leraren, docenten en andere onderwijsprofessionals gedurende hun hele loopbaan in staat zijn om hun werk met passie en energie uit te voeren. Dit betekent niet alleen dat ze fysiek en mentaal gezond blijven, maar ook dat ze zich blijven ontwikkelen op zowel professioneel als persoonlijk vlak. Duurzame inzetbaarheid helpt om medewerkers gemotiveerd te houden en te voorkomen dat ze opgebrand raken door de hoge eisen die aan hen worden gesteld.

Waarom is duurzame inzetbaarheid in het onderwijs belangrijk?

Onderwijsinstellingen en besturen worden geconfronteerd met veel uitdagingen. Denk aan het lerarentekorten, een hoog ziekteverzuim en steeds meer leraren die de sector vroegtijdig verlaten. Docenten en onderwijsondersteunend personeel ervaren al jaren een hoge werkdruk. Taken stapelen zich op, pauzes schieten erbij in, en het steeds moeten schakelen tussen leerlingen, ouders en administratie vraagt veel. Daarbij komt dat steeds meer medewerkers de pensioengerechtigde leeftijd naderen, terwijl de instroom van jonge leerkrachten achterblijft. Volgens DUO Onderzoek blijft het ziekteverzuim in het onderwijs stijgen, vooral door mentale klachten zoals stress, overspannenheid en burn-out.

Door te investeren in de duurzame inzetbaarheid van de leraren kunnen scholen niet alleen deze problemen aanpakken, maar ook de kwaliteit van het onderwijs verbeteren. Hier zijn enkele belangrijke voordelen van duurzame inzetbaarheid in het onderwijs:

Lagere verzuimcijfers: Gezonde en gemotiveerde leraren melden zich minder vaak ziek. Dit zorgt voor continuïteit in de klas en minder druk op het team.
Behoud van talent: Duurzaam inzetbare leraren blijven doorgaans langer in het onderwijs werken. Dit helpt de school om talent te behouden en het lerarentekort te verminderen.
Betere onderwijskwaliteit: Leraren die zich goed voelen en hun kennis blijven ontwikkelen, zijn beter in staat om kwalitatief hoogwaardig onderwijs te geven.

Hoe zorgen we dat leraren gezond en gemotiveerd kunnen blijven werken?

Het bevorderen van duurzame inzetbaarheid in het onderwijs vraagt om gerichte inspanningen van zowel schoolleiders als de onderwijsinstelling. Hieronder staan enkele belangrijke stappen die genomen kunnen worden om de inzetbaarheid van leraren te verbeteren:

1. Gezondheid en welzijn voorop stellen

Een goede gezondheid is de basis voor duurzame inzetbaarheid. Scholen kunnen investeren in programma’s die leraren ondersteunen in hun fysieke en mentale welzijn. Denk hierbij aan sportprogramma’s, stressmanagementtrainingen en mindfulness. Ook het creëren van een gezonde werkplek, waarin er aandacht is voor een goede werk-privé balans, is cruciaal.

2. Leven lang leren en ontwikkelen (LLO) stimuleren

We weten dat de onderwijssector continu verandert. Nieuwe technologieën, onderwijsmethoden en leerstijlen vragen van leraren dat zij zich blijven ontwikkelen. Het is belangrijk dat scholen ruimte geven aan hun docenten om cursussen en trainingen te volgen. Hiermee kunnen zij hun kennis en vaardigheden up-to-date kunnen houden. Dit verhoogt niet alleen hun inzetbaarheid, maar ook hun motivatie om met nieuwe energie voor de klas te staan.

3. Werkdruk verminderen

Een van de grootste uitdagingen in het onderwijs is de werkdruk. Leraren hebben vaak te maken met volle klassen, hoge verwachtingen en een toenemende hoeveelheid administratieve taken. Schoolleiders kunnen helpen de werkdruk te verminderen door extra ondersteuning te bieden in de vorm van administratieve krachten, het beperken van overbodige vergaderingen of het creëren van flexibele roosters.

4. De verantwoordelijkheid van goed leiderschap

Schoolleiders spelen een cruciale rol in het bevorderen van duurzame inzetbaarheid. Door regelmatig met leraren in gesprek te gaan over hun werkdruk en welzijn, kunnen ze knelpunten identificeren en ondersteuning bieden waar nodig. Een open cultuur waarin feedback welkom is en waarin leraren zich gehoord voelen, draagt bij aan een positieve werkomgeving en verhoogt de motivatie van het team.

Duurzame inzetbaarheid is dus de sleutel tot het toekomstbestendig maken van de onderwijssector. Door te investeren in de gezondheid, ontwikkeling en motivatie van leraren kunnen scholen niet alleen ziekteverzuim en uitval verminderen, maar ook de kwaliteit van het onderwijs verbeteren.