Veel organisaties investeren tijd en geld in welzijnsprogramma’s, trainingen of initiatieven om verzuim te verminderen. Maar één belangrijke stap wordt vaak overgeslagen: objectief meten en onderzoeken wat er daadwerkelijk speelt. Onderzoeken waar medewerkers, en dus je organisatie, écht mee worstelt en winst kan behalen.

En dat is precies waar het misgaat. Wat je niet meet, kun je niet sturen. Zonder data is elke keuze een aanname en aannames lossen zelden roze verzuim of verzuimrisico’s op.

Als je écht grip wilt op verzuim, verloop en productiviteit van medewerkers, begint alles bij meten: inzicht krijgen, duiden en vervolgens gericht handelen.

Waarom meten de basis is van verzuimpreventie.

Ziekteverzuim is zelden een geïsoleerd incident. Het ontstaat vrijwel altijd uit onderliggende patronen: hoge werkdruk, mentale belasting, verminderde motivatie, problemen in de werk-privébalans, ouderschap, gebrek aan leervermogen, relatieproblemen, financiële zorgen of onduidelijkheid in rollen en verwachtingen. Deze signalen worden soms gedeeld en soms niet, uit schaamte of angst voor gevolgen. En het wordt in organisaties vaak niet systematisch vastgelegd. Daardoor blijft een groot deel van de risico’s onzichtbaar en is roze verzuim een grote blinde vlek.

Door te meten breng je een aantal cruciale zaken in kaart:

1. Wat speelt er? Niet op gevoel, maar op basis van gevalideerde data.
2. Waar zit het risico? Niet alleen in zichtbare ziekmeldingen, maar juist in het onzichtbare: vermoeidheid, stress, disengagement en dalende productiviteit en meer.
3. Wat moet je als eerste aanpakken? En waar kun je de meeste winst behalen? Prioriteiten worden duidelijk zodra je ziet welke thema’s de grootste impact hebben op mensen én op het (financiële) bedrijfsresultaat.

Met andere woorden: meten maakt van complexe of ‘softe’ menselijke thema’s een concreet sturingsinstrument en KPI.

De verborgen roze cijfers die je móét meten.

Roze verzuim gaat over medewerkers die wel aanwezig zijn, maar op halve kracht werken. Dit is een van de grootste kostenposten binnen organisaties. Het wordt alleen nooit als verzuim geregistreerd. Daardoor ontstaat er een verkeerd beeld: het officiële verzuimpercentage lijkt misschien laag, terwijl de verborgen uitval veel hoger is.

Dit roze verzuim kun je alleen opsporen als je gericht meet. Niet via ziekteverzuimrapportages, maar via een datagedreven scan, vragenlijst of onderzoek die alle factoren van roze verzuim en duurzame inzetbaarheid in kaart brengt. Zowel werkgerelateerde factoren zoals mentale belasting, werkdruk, motivatie en teamsamenwerking en vaardigheden, als privé factoren zoals ouderschap, de overgang, financiën, relatieproblemen, mantelzorg en meer. Zonder deze uitgebreide data en inzichten blijft roze verzuim onbesproken en onopgelost en dat maakt verzuimpreventie vrijwel onmogelijk.

Meten geeft richting, onderbouwing en focus.

Organisaties die niet meten, zetten vaak in op losse initiatieven: een workshop energiemanagement, een vitaliteitsprogramma, een gratis fruitmand, een teamuitje of een training stressreductie. Allemaal sympathiek, maar zonder data weet je niet: of het probleem daar écht zit, voor wie het relevant is, of het effect heeft, of je juist iets anders moet doen.

Meten geeft antwoord op die vragen. Het biedt een fundament voor keuzes, beleid en investeringen.

Met data kun je:

– trends zien en vergelijken
– risico’s voorspellen
– prioriteiten stellen
– investeren waar het het meeste oplevert
– onderbouwen waarom je iets doet

Data haalt het gesprek weg uit de sfeer van “gevoel” en brengt het naar “feit”.

Hoe meet je roze verzuim en verzuimrisico’s effectief?

Meten hoeft niet ingewikkeld te zijn, zolang je een wetenschappelijk gevalideerde meetinstrument gebruikt die verder gaat dan alleen tevredenheid of betrokkenheid. Want roze verzuim en duurzame inzetbaarheid omvat véél meer dan dat. Een goede meting:

✔ 1. Meet meerdere factoren tegelijk en kijkt naar verbanden.

✔ 2. Geeft duidelijke, begrijpbare en bruikbare inzichten en adviezen. Levert dus direct bruikbare data op voor beleid. Geen taai of wollig rapport dat in de la belandt of complex kil/technisch dashboard.

✔ 3. Maakt de resultaten (financieel) kwantificeerbaar.

✔ 4. Is begrijpelijk, eenvoudig én inspirerend (beleving) voor zowel medewerkers als management.

De DIX-360 methode van Hobp en TNO is precies voor dit doel ontwikkeld: betrouwbare operationele en financiële data verzamelen die zowel medewerkers als organisaties verder helpt. Een onmisbaar besluitvormingsinstrument voor HR, management, directie en adviseurs.

Meten is pas het begin.

Verzuimpreventie is geen project dat je een keer uitvoert. Het is een doorlopend proces. Wanneer organisaties periodiek meten, bijvoorbeeld jaarlijks of halfjaarlijks, ontstaat er iets waardevols. Je ziet trends, je ontdekt wat er beter gaat, je ziet tijdig waar nieuwe risico’s ontstaan en je kunt sneller ingrijpen vóór er uitval optreedt.